در سوریه یک جابجایی سیاسی تمامعیار در جریان است؛ یک بازآراییِ تاریخیِ صحنهی سیاسی، از بالا. صحنهگردانان گرچه در نگاه نخست ناپیدا هستند، اما پیداکردن محل استقرارشان در تاریکیهای پشت صحنه چندان دشوار نیست. برای مردمان خاورمیانه که حیات مادی و سرنوشت اجتماعی–سیاسیشان از دیرباز توسط آمدورفت دیکتاتورها و نظامیان رقمخورده است، این جابجایی (دستکم بهلحاظ نمادین) اهمیت ویژهای دارد. برای مردمانی چون ما که سالیانی دراز گفتمان دولتیِ «استکبارستیزی» و «محور مقاومت» را همچون اسمرمزی برای تداوم سرکوب سیاسی و محرومیت اجتماعی تجربه کردهاند، تامل در زوایای ناپیدای این جابجاییِ قدرت میتواند بر دیوارهای قفسی که گرفتار آنیم روشنی بیاندازد. داعیهی اصلی این یادداشت کوتاه این است که تار و پود ایدئولوژیکِ این قفس از جنس دروغ است. برای سنجش این داعیه از منظر تحولی که اکنون در سوریه در حال وقوع است، از میان ابعاد متعدد این رخداد اجمالا به دلالتهای آن دربارهی نقش دولت ایران و داعیههای سیاسی و ایدئولوژیک آن نظری میاندازیم.
در بحث حاضر به مسئلهی کولبری از منظر اقتصاد سیاسی و روابط قدرت در عرصهی اقتصاد توجه میکنم.[۱] در اغلب تحقیقات از منظرهای متعدد جامعهشناسانه و مردمشناسانه به این معضل نگاه شده، اما اگر به موضوع کولبری از منظر اقتصاد سیاسی نگاه کنیم، آن را چطور صورتبندی میکنیم؟ حدود ۱۰ سال قبل در سمیناری در دانشگاه کردستان سنندج در مورد «اقتصاد مرز» حضور داشتم، در خلال صحبتها با شرکتکنندگان در آن سمینار داشتم دریافتم که معضل کولبری برای مردم کردستان مانند نوعی تروما شده است. به عبارتی کولبری روانزخمی عمومی در کردستان است که بخش بزرگی از جمعیت ناگزیرند برای تأمین معیشتشان با آن مواجه شوند. پرسشام این است که اگر از زاویهی اقتصاد سیاسی، یعنی از منظر مناسبات قدرت در عرصهی اقتصاد، به کولبری بنگریم باید بر چه موضوعاتی تمرکز کنیم و چطور مسئله را صورتبندی میکنیم؟
همزمان با گسترش قتل های زنان در ترکیه، صلاحالدین دمیرتاش سیاستمدار برحسته ی کرد اهل ترکیه، در متنی که برای عموم منتشر کرده، خواستار امضای دوباره کنوانسیون استانبول از سوی دولت این کشور شد و اعلام کرد: “اگر میخواهیم صلح اجتماعی بسازیم، بیایید از اینجا شروع کنیم.” دمیرتاش در این فراخوان به افزایش قتلهای زنان اشاره کرده و خواستار امضای دوباره کنوانسیون استانبول و اجرای تمامی مفاد آن شده است.
هاردال: به عنوان یک فلسطینی بومی، من در سرزمینم به شدت ریشهدار هستم. به همین دلیل، من برای آیندهای بهتر نه تنها برای قوم خود، بلکه برای یهودیان اسرائیلی نیز تلاش میکنم. از این موضع مستقل، تمام فلسطینیها میتوانند و باید به «دشمن» پیشنهاد آشتی دهند.
مبوهیم: به عنوان یک اسرائیلی یهودی باید به وضوح بگویم که ما فقط زمانی میتوانیم با هم زندگی کنیم که جنایات جنگی خودمان نیز مورد رسیدگی قرار گیرند. ما باید بیاموزیم که جنایات کنونی را به عنوان جنایاتی که علیه شهروندان آینده خودمان انجام شده، ببینیم. روزی اینگونه دیده خواهند شد. این تنها امیدی است که داریم.